- Τι είναι τελικά η εννοιολογική ή νοητική χαρτογράφηση;
Λογισμικό που υποστηρίζει οπτικές μαθησιακές τεχνικές, τέτοιο όπως οι νοητικοί και εννοιολογικοί χάρτες αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για όλα τα γνωστικά αντικείμενα όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Όλοι οι μαθητές, ιδίως αυτοί που έχουν μια προτίμηση και έφεση στην οπτική μάθηση, επωφελούνται εκφράζοντας ιδέες, πληροφορίες και σκέψεις χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό από σχήματα, χρώματα, εικόνες, κείμενο και ήχο (Becta, 2008). Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ νοητικών (mind maps) και εννοιολογικών χαρτών (concept maps) – παρ’ όλο που οι όροι χρησιμοποιούνται εναλλακτικά – είναι ότι οι νοητικοί χάρτες ασχολούνται γενικά με μία κύρια ιδέα, ενώ οι εννοιολογικοί με πολύ περισσότερες. Γενικότερα και οι δύο μορφές βοηθούν τους μαθητές να:
- σχεδιάσουν
- αναλύσουν τη σκέψη τους
- επεξεργαστούν τις πληροφορίες
- οργανώσουν τις ιδέες
- δουν σχέσεις και να κάνουν συνδέσεις
- συγκρίνουν
- σκεφτούν δημιουργικά
- μεταμορφώσουν και ενισχύσουν τη μάθηση
- αναλύσουν
- αναπτύξουν κριτική και λογική σκέψη
Οι χάρτες βοηθούν επίσης τους εκπαιδευτικούς να:
- έχουν μια συνολική εικόνα της μάθησης και της προόδου
- αναγνωρίζουν παρερμηνείες και λάθος συνδέσεις (Becta, 2008)
2. Τι είναι οι νοητικοί χάρτες;
Οι νοητικοί χάρτες είναι εικονογραφικοί τρόποι αποτύπωσης ιδεών στο χαρτί. Δημιουργήθηκαν στα τέλη του 1960 από τον Tony Buzan ως ένας τρόπος βοήθειας των μαθητών στο να κρατούν σημειώσεις, χρησιμοποιώντας μόνο λέξεις κλειδιά και εικόνες. Βασικά αποτελούνται από μία κεντρική λέξη/έννοια/ιδέα γύρω από την οποία συνδέονται διάφορες κύριες ιδέες και σχετικές έννοιες. Ο ίδιος ο Buzan σχολίασε ότι «το 95 τοις εκατό του εγγράμματου πληθυσμού κρατά σημειώσεις με ένα τρόπο που προκαλεί ανία τόσο στους εαυτούς τους, όσο και στους άλλους» (Buzan, 1993). Το mind-mapping αρχικά μεταφράστηκε ως «χαρτογράφηση του νου» (Αγραφιώτη, 1996) πριν τον καθιερωμένο όρο νοητικός χάρτης και εννοιολογικός χάρτης. Ονομάστηκε έτσι επειδή αντικατοπτρίζει τον τρόπο που λειτουργεί ο νους: προς όλες τις κατευθύνσεις και με πολύ οργανωμένο τρόπο, από το σύνολο προς το μέρος και αντίστροφα. Βασίζεται στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία αν ένα κείμενο μελετηθεί με τέτοιο τρόπο που να αναχθεί σε κύριες ιδέες, μπορούμε πολύ καλύτερα να το θυμόμαστε, απ’ ότι αν προσπαθήσουμε να το μάθουμε με όλες τις λεπτομέρειες και κατά λέξη.
3. Λογισμικά για δημιουργία εννοιολογικών χαρτών (web 2.0):
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου